Genel Cerrah Uzmanı Mahir Bağsız bundan böyle haftanın perşembe günleri gazetemizde tecrübesini siz okuyucularımızla paylaşacak. İlk köşesine özellikle çocukların çok muzdarip olduğu ‘Yaz İshalleri’ ile başlayan Bağsız, yaz aylarının gelmesiyle birlikte çocuklarda ve yetişkinlerde en sık görülen bulaşıcı hastalıkların başında ishal geldiğini vurguladı. İşte Bağcı’nın yazısı;
YAZ İSHALLERİNE DİKKAT!
Yaz aylarının gelmesiyle birlikte çocuklarda ve yetişkinlerde en sık görülen bulaşıcı hastalıkların başında ishal geliyor. Yoğun sıvı kaybına neden olan ishal, erken dönemde önlem alınmazsa ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor.Havuz ve deniz suyunun yutulması, gıdaların kirli suyla yıkanması ya da sıcakta bekleyip bozulan gıdalar yaz ishallerine zemin hazırlıyor. Özellikle küçük çocuklarda görülen yaz ishalleri doğru tedavi yapılmadığında ölüme bile neden olabiliyor…
Yaz ishalleri, 6-12 ay arasında en sık olmak üzere 0 – 5 yaş arası çocuklarda görülüyor. Çünkü bu yaşta bağışıklık sistemi tam olarak gelişmiyor. Anneden geçen antikorlarsa azalıyor. Dünya Sağlık Örgütü, ishali 24 saatte üçten fazla sulu dışkılama veya sadece anne sütü ile beslenen bebeklerde her zamankinden daha sık ve sulu dışkılama olarak tanımlıyor. Belirtilerin ortaya çıkmasına kadar geçen süre 1- 6 saatten 2 – 5 güne kadar uzayabiliyor. İshalin yanı sıra ateş, kusma, bulantı, karın ağrısı, halsizlik görülüyor. Çocuklardaki yaz ishali genellikle 3 – 7 gün içerisinde geçiyor.
Yaz ishallerine neden olan etkenler neler?
Virüs, bakteri, parazit veya toksinlere bağlı olabiliyor. Havuz veya deniz suyunun yutulması, kirli su, kirli su ile yıkanan gıdalar, açıkta satılan gıdalar, sinek, böcekle temas eden gıdalar, bekleyerek veya uygun koşulda saklanmadan bozulmuş gıdaların tüketilmesi sonucu oluşabiliyor.
Nasıl bir tedavi öneriliyor?
İshal hızla gelişen sıvı kaybına neden olduğu için kayıp yerine konmazsa ölümlere yol açabiliyor. Devam eden sıvı ve elektrolit kayıplarının yerine konması gerekiyor. Dünya Sağlık Örgütü tarafından hazırlanan sıvı – elektrolit paketleri damardan sıvı tedavisine duyulan ihtiyacı önemli ölçüde azaltıyor. Doktor önerisi dışında ishal kesici ilaç ya da antibiyotik verilmemelidir.
Beslenme düzeninde değişiklik yapılması gerekiyor mu?
Sıvı elektrolit paketleri ve su dışında yaşına uygun olarak ayran, açık çay, pirinç suyu, havuç suyu, çorbalar tercih edilebiliyor. Pirinç, patates, beyaz peynir, yoğurt, ekmek, mercimek, tarhana çorbası, haşlanmış et, tavuk, balık, haşlanmış yumurta gibi enerjiden zengin, protein de içeren, posasız, yumuşak besinler verilmeli.
Çocuğun ishal olmaması için ne gibi önlemler alınmalı?
İshalden korunmak için çocuğu beslemeden önce, bez değişimi veya tuvaletten sonra eller mutlaka yıkanmalı. Artan mamalar kullanılmamalı, biberonlar kaynatıldıktan sonra kullanılmalıdır. Şişelenmiş meyve suyu verilmeli, kaynatılmış veya şişe su içirilmeli. Besinler, 4 dereceden daha sıcak yerlerde saklanmamalı, yeteri kadar ısıtılmalı, bekletilmeden bir saat içerisinde yenmeli.